علاوه بر مسئله تخصص و دانش حرفه ای ، برخورداری از صلاحیت های اخلاقی توسط وکلا ضروری است . فرض بر این است که وکلای دارای پروانه سوگند خورده اند که شرافت و اخلاق را در حیطه کاری خود رعایت دارند ؛ بنابراین قطعا هستند وکلایی که هرگز وجدان کاری را قربانی منافع شخصی خود نکرده و به بهترین وجهی از موکل خود دفاع کرده و برای عدالت و کشف حقیقت در پرونده کوشاتر هستند . عامل بسیار مهم دیگری که روی این موضوع تاثیرگذار است نوع خدماتی است که شما از این وکلا دریافت می‌کنید.
برای اغلب مردم این مسئله روشن نیست که هر دانشجوی حقوق وکیل نیست و اصطلاحاً مردم فکر می کنند که شخص با تحصیل علم حقوق با اخذ لیسانس وکیل می شود ولی این پندار باطل است و تنها عده قلیلی از فارغ التحصیلان حقوق به اخذ پروانه وکالت نائل می شوند. مشاوران حقوقی با انعقاد قرارداد مشاوره با شرکت‌های خصوصی و دولتی فعالیت خودشان را در آن سازمان شروع می‌کنند؛ و معمولاً به عنوان نیروی استخدامی شرکت محسوب نمی‌شود. مبلغی که برای حق مشاوره این افراد تعیین می‌شود ساعتی و توافقی است و در پایان مهلت مقرر شده پرداخت می‌شود.
- وکلای پایه یک دادگستری از مجرب‌ترین وکلا محسوب می‌شوند که در تمامی امور حقوقی حق مداخله و پیگیری امور را دارند در حالی که وکلای پایه دو دادگستری از اختیارات محدودتری برخوردار هستند.
- در موارد فوق اگر اخذ توضیح لازم باشد دادرسی به تاخیر می‌افتد و دادگاه به موکل اخطار می‌کند تا شخصاً یا توسط وکیل جدید برای ادای توضیح حاضر شود تاخیر دادرسی به معنای آن است که وقت دادرسی که تعیین شده ابطال و وقت دیرتری تعیین شود.
- بنابراین اسنادی که میان اشخاص در هر جایی غیر از دفترخانه یا اداره ثبت، نوشته می شود، سند عادی است.
- زمانی که یک پرونده کیفری در جریان باشد و حضور وکیل در آن الزامی باشد اما به دلایلی مانند نداشت بضاعت مالی متهم یا خودداری متهم در گرفتن وکیل برای متهم وکیلی در نظر گرفته نشده باشد در این حالت با توجه به نظر دادگاه از بین وکلای دادگستری یک وکیل رایگان برای او گرفته می‌شود، این شخص را وکیل رایگان تسخیری یا وکیل تسخیری می‌گویند.
وکیل کسی است که دیگری او را نایب خود قرار می دهد و موکل کسی است که به دیگری عنوان وکالت می دهد و نایب می کند و نکته مهم اینکه هردو باید عاقل و بالغ باشد و قصد و اختیار داشته باشند. اگر چه امر وکالت قانوناً به رشته های تخصصی تقسیم نشده و وکلا می توانند در همه مسائل حقوقی دخالت کنند ولی هر وکیلی براثر ممارست و تجربه، در نوع خاصی از دعاوی تبحر یافته است. مثلاً شخصی در یکی از امور بین المللی یا امور خانواده، قراردادها، حقوق اداری، ثبتی، مالیاتی ، جزایی ( قتل، چک، سرقت و…) تجربه زیادی داشته لذا بهتر است در این گونه موارد با پرس و جو از مطلعین به نزد وکیلی برویم که در موضوع کار ما تبحر ویژه ای دارد یا به آن مشهور شده است.اما از لحاظ چگونگی وقرار داد وکالت؛ میتوان دسته بندی زیر را لحاظ کرد. در واقع زمانی که هیچ وکیلی برای دفاع از حقوق متهم به پرونده وارد نشده است، دادگاه از میان وکلای دادگستری وکیلی را به صورت رایگان در اختیار متهم قرار می دهد.
موضوع وکیل تسخیری در مبحث دعاوی کیفری مطرح می شود، به این صورت که در موارد محاکماتی و دادرسی، متهم به دلیل عدم بضاعت مالی و هر دلیلی از اخذ وکیل امتناع می کند. طبق تعریف ارائه شده در ماده ۶۵۶ قانون مدنی، وکالت عقدی است که به موجب آن، یکی از طرفین طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود می‌نماید. شغل وکالت کیفری از نظر سروکار داشتنِ مستقیم با جان و مال و آبرو و حیثیت افراد (چه متهم و مظنون و مجرم و چه شاکی) حساسیت و اهمیت بسیار فراوانی دارد. اگر دعوایی به اشتباه مطرح شود و یا اگر وکیل کیفری نتواند احقاق حق را انجام دهد، ممکن است ضرر و زیان‌های مالی و جانی و آبرویی برای هریک از طرفین دعوا به وجود آید. از سوی دیگر کاربری زمین کشاورزی است و تنها کاری که می توانند در آن انجام دهند، کشاورزی و کشت و برداشت فرآورده های کشاورزی است و دیگر هیچ. حال سوالی که ممکن است در این زمینه به ذهن خطور کند این باشد که اساسا این دو عنوان چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ پیش از پاسخ به این سوال لازم به ذکر است که وکیل پایه یک و پایه دو دادگستری هردو این اجازه را دارند که در زمینه انجام وکالت در امور حقوقی فعالیت نمایند ولی در بعضی امور با یکدیگر تفاوت دارند.
انواع توکیل و اعطای وکالت
اشخاصی که توان مالی پرداخت حق الوکاله جهت اعطای وکالت در دفاع و پیگری پرونده را ندارند و یا اشخاصی که صرفاً قصد اطلاع حقوقی از روند دادرسی و بررسی پرونده را دارند می توانند با اعطای وکالت در مطالعه پرونده به وکیل دادگستری از مزایای این نوع وکالت بهره مند شوند. به تمامی افرادی که در رابطه با اجرای قانون پنج ساله سوم توسعه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کشور از مرکز امور کارشناسان قوه قضائیه و مشاورین حقوقی پروانه وکالت اخذ کرده اند وکیل قوه قضائیه می گویند. از این رو کسانی که قدرت پرداخت حق الوکاله ندارند می توانند از کانون وکلا یا هیئت اجرایی ماده 2 آیین نامه اجرایی ماده 187 و یا از روسای حوزه قضایی تقاضای وکیل معاضدتی نمایند به این شرط که دعوی واقعی بوده و راجع به شخص متقاضی باشد.
وکیل کیست ؟
حتما تا به حال در طول زندگی با مسئله ای حقوقی برخورد داشته اید و برای یافتن راه حل به دنبال فردی متخصص در این زمینه مانند وکیل بوده اید. اما حقیقتا چنین شخصی کیست و چه ویژگی ها و وظایفی را به عهده دارد؟ در ادامه به جزئیات بیشتر در این زمینه خواهیم پرداخت. زیرا وکلایی که در شاخه های خاصی کاملا تخصصی فعالیت دارند، نسبت به آیین نامه ها، بخش نامه ها، مقررات و قوانین تسلط کامل داشته و نسبت به وکلایی که در همه امور فعالیت دارند در موفقیت پرونده برای موکل شانس بیشتری ایجاد می کنند.
به چه کسی وکیل گفته می‌شود؟
در مرکز وکلای قوه قضاییه وکلا مورد بررسی هسته گزینش قرار می گیرند اما در کانون وکلای دادگستری این اتفاق نمی‌افتد. به طور کلی دو نوع نماینده حقوقی اعم از اداری یا کاری و نیز وکیل دادگستری وجود دارد. وکیل دادگستری می‌تواند اختیارات نماینده حقوقی کاری یا اداری را داشته باشد، اما نماینده حقوقی اداری نمی‌تواند همانند او به محاکم قضایی و دادگاه‌ها مراجعه نماید. همچنین وکلا به دو نوع پایه یک و دو یا کارآموز وکالت تقسیم می‌شوند که تفاوت چندانی با یکدیگر نداشته و این تمایز بیشتر مربوط به حوزه اختیارات در جرائم کیفری و سابقه کاری می‌باشد.